Jan De Nul en DEME bouwen ’s werelds eerste energie-eiland op zee voor Elia

Het eiland wordt ook de eerste bouwsteen van een geïntegreerd Europees elektriciteitsnet op zee dat diverse hubs en landen met elkaar verbindt. Zo wil België bijkomende interconnecties met Groot-Brittannië en Denemarken. Die geven toegang tot massale hoeveelheden hernieuwbare energie die nodig zijn om de industrie op korte termijn minder afhankelijk te maken van fossiele brandstoffen.

Wereldtop op vlak van baggeren, steenstorten, offshore ontwikkeling en techniek

De aanbestedingsprocedure voor het eiland is gestart in januari 2022. Elia ontving meerdere offertes uit binnen- en buitenland. Op basis van vastgelegde criteria kwam het Belgische consortium TM EDISON als winnaar uit de bus. Elementen zoals de technische kwaliteit, commerciële en contractuele voorwaarden gaven de doorslag. Ook de aandacht voor veiligheid heeft een bepalende rol gespeeld. Naast een gespecialiseerde vloot brengen DEME en Jan De Nul hun ervaring en expertise in op vlak van baggerwerken, landuitbreiding, kustbescherming en civiele bouw. 

Een innovatief hoogstandje

Het Prinses Elisabeth Eiland wordt het eerste kunstmatige energie-eiland ter wereld dat zowel gelijkstroom (HVDC) als wisselstroom (HVAC) combineert. De hoogspanningsinfrastructuur op het eiland zal de exportkabels van de windparken van de Prinses Elisabeth zone bundelen en wordt tegelijk een hub voor toekomstige interconnectoren met Groot-Brittannië (Nautilus) en Denemarken (TritonLink). Het gaat om zogenaamde hybride interconnectoren die een dubbele functie hebben en dus efficiënter zijn. Ze zorgen niet alleen voor stroomuitwisseling tussen landen, maar zijn ook verbonden met gigantische offshore windparken in de Noordzee die België op termijn van grote volumes hernieuwbare energie voorzien.  

24 voetbalvelden groot 

Het energie-eiland komt op circa 45 kilometer voor de kust en zal boven de waterlijn ongeveer 12 hectare groot zijn. Dat zijn zo’n 24 voetbalvelden. De oppervlakte voorzien voor de installatie van de elektrische infrastructuur is ongeveer 6 hectare. Het kunstmatige eiland zal binnen de Prinses Elisabeth windzone liggen en opgebouwd worden uit betonnen caissons die opgevuld worden met zand. Er is ook een kleine haven en helideck voorzien om de onderhoudsploegen op en van het eiland te brengen. Het energie-eiland kan rekenen op middelen uit het Europese Covid-herstelfonds. In overleg met de Belgische regering is een subsidie van ongeveer 100 miljoen euro toegekend.

Timing

Nu het bouwcontract is toegekend, kan het ontwerp gefinaliseerd worden. De bouw van het eiland start begin 2024 en duurt tot augustus 2026. In 2024 en 2025 worden de caissons gebouwd en geïnstalleerd. Die vormen de contouren van het eiland. Daarna wordt het eiland opgespoten en klaargemaakt voor de bouw van de elektrische infrastructuur. Die zal verbonden zijn met de nieuwe offshore windparken én met het Elia-net aan land. Om de bijkomende elektriciteitsstromen tot bij de consument te brengen, is het cruciaal dat de netversterkingsprojecten Ventilus en Boucle-du-Hainaut in parallel worden gerealiseerd. Elia streeft naar een volledige aansluitingscapaciteit van de windparken tegen 2030.

Julie De Nul, CEO van Jan De Nul Group: "We zijn als bedrijf trots om onze schouders onder dit project te zetten, waarbij we als Belgisch consortium ons land kunnen ondersteunen in het behalen van zijn klimaatdoelstellingen. België is een voorloper op het vlak van windenergie op zee. Dit maken we nog maar eens duidelijk door dit energie-eiland te bouwen. De gecombineerde ervaring van Jan De Nul en DEME als specialisten op zee voor baggeren, steenstorten en offshore energie is een absolute meerwaarde."

Luc Vandenbulcke, CEO van DEME Group: "We kijken ernaar uit om samen dit technische hoogstandje te verwezenlijken. De bouw van het eerste kunstmatige energie-eiland ter wereld bevestigt nogmaals de expertise die ons land in huis heeft om complexe projecten op zee te realiseren De focus voor TM EDISON ligt op een kwalitatieve uitvoering waarbij rekening wordt gehouden met een zo laag mogelijke voetafdruk op vlak van emissies en met een stijgend waterniveau van de Noordzee."

Chris Peeters, CEO van Elia Group: "Dit project is op meerdere vlakken baanbrekend. Het is de meest kostenefficiënte en betrouwbare manier om offshore wind aan land te brengen. Een eiland geeft bovendien opties naar de toekomst toe. Wanneer we het ook verbinden met andere landen wordt het Prinses Elisabeth Eiland een eerste energiehub op zee. Na de bouw van de eerste hybride interconnector in de Baltische Zee, realiseren we met het eiland andermaal een wereldprimeur. Dit zorgt ervoor dat Elia Group een bedrijf is dat technologisch aan de top staat, wat nodig is in deze energietransitie."

Tinne Van der Straeten, federaal minister van Energie:" België pionierde 15 jaar geleden met windmolens op zee en doet dit vandaag opnieuw met een allereerste energie-eiland, een wereldprimeur. Onze expertise op zee is vandaag wereldwijd vermaard. Door blijvend te innoveren versterken we onze positie ook voor de toekomst. Het geeft onze Belgische bedrijven opnieuw de kans om baanbrekend werk te verrichten, hier en in het buitenland. We zetten België andermaal op de kaart."

Vincent van Quickenborne, federaal minister van Noordzee: "De Noordzee wordt dé powerhouse van onze energieonafhankelijkheid. Het Prinses Elisabeth Eiland zal daarbij een cruciale schakel zijn. Ons land is al langer een pionier op het vlak van offshore wind met bedrijven zoals DEME en Jan De Nul die wereldtop zijn. Dat bewijzen ze opnieuw met deze plannen voor het eerste energie-eiland ter wereld. Het is dankzij hun expertise en wereldwijde voortrekkersrol dat we samen de energietransitie kunnen versnellen."

Thomas Derminne, Staatssecretaris voor Relance en Strategische Investeringen: "Met visie, ambitie en goed samenspel tussen de overheid en het bedrijfsleven is België de afgelopen 20 jaar uitgegroeid tot één van de koplopers voor de ontwikkeling van windenergie op zee wereldwijd. Net als in de begindagen liggen voor Belgische bedrijven vandaag opnieuw kansen om de lead nemen in de volgende evoluties. Het multifunctioneel energie-eiland - voor 100 miljoen euro gesubsidieerd via het Nationaal Plan voor Herstel en Veerkracht - wordt het eerste in zijn soort. De expertise die DEME Group en Jan De Nul Group opbouwen bij de aanleg ervan, zullen ze overal ter wereld kunnen inzetten om bij te dragen aan een meer koolstofarme, duurzame en klimaatbestendige economie. Brains en savoir-faire blijven het Belgische exportproduct bij uitstek."